Συνεχίζοντας μια παράδοση χρόνων οι Σιφνιοί Μαρουσιώτες τιμούν τον Άγιο Συμεών την Πέμπτη 3 Φεβρουαρίου τελώντας τη Θεία Λειτουργία στον ιερό Ναό Αγίου Ελευθερίου Αμαρουσίου. Μετά την Θεία Λειτουργία ακολουθεί κέρασμα καφέ και σιφνέικων γλυκών στην αίθουσα του Ναού.
Στη συνέχεια κατά το μεσημέρι θα ακολουθήσει σιφνέικο γλέντι στην ταβέρνα:
«Ιππόκαμπος - Το Καντούνι»
οδός: Σπύρου Λούη 20, Πλ. Ηρώων, Μαρούσι - Τηλ. 210 6141149
Θα παίζουν:
βιολί: Παντελής Αγιουτάντης
λαούτο: Αντώνης Αβρανάς
Λίγα ιστορικά στοιχεία για τους Σιφνιούς στο Μαρούσι και το πανηγύρι.
Οι Σιφνιοί στο Μαρούσι
Η κύρια ασχολία των Σιφνιών μετά τον 18ο αιώνα ήταν η αγγειοπλαστική τόσο εξαιτίας της καλής πρώτης ύλης που διέθετε (ο πυρίμαχος άργιλος που υπάρχει σε αφθονία στο νησί έχει κεντρίσει παγκόσμιο ενδιαφέρον) όσο και του πολύ ευνοϊκού κλίματος. Πολλές είναι μάλιστα οι γενικεύσεις του Σιφνιού ως αγγειοπλάστη σε πολλές λαϊκές ρήσεις. Από τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα η αγγειοπλαστική τέχνη υπέστη μεγάλη κρίση λόγω της καθιέρωσης βιομηχανικών προϊόντων με βάση το αλουμίνιο και το πλαστικό τα οποία αντικατέστησαν τα παραδοσιακά πήλινα σκεύη (τσικάλια, σταμνιά, γιουβέτσια κ.α.) που κατασκεύαζαν, γνωστή στους αγγειοπλάστες ως η κρίση του αλουμινίου. Αυτό, σε συνδυασμό με την αδυναμία προσαρμογής στα νέα τεχνολογικά δεδομένα και στον ηλεκτρισμό που σιγά-σιγά άλλαζε τα πάντα οδήγησε τους αγγειοπλάστες της Σίφνου στην αποχώρησή τους από το νησί και στην εγκατάστασή τους σε άλλο μέρος.
Το Μαρούσι φαίνεται ως το ιδανικότερος προορισμός για δύο λόγους: αρχικά το πολύ καλής ποιότητας χώμα λόγω της περιεκτικότητάς του σε άργιλο (στην χωματερή της Καλογρέζας, σημερινό Ολυμπιακό Χωριό) και η συνεχής κατανάλωση κανατιών και σταμνών (είδη που κατασκεύαζαν και στη Σίφνο) από τους Μαρουσιώτες καθώς στην περιοχή έρεε άφθονο νερό και οι κάτοικοι το εμπορεύονταν για την ύδρευση των γύρω περιοχών.
Βέβαια το Μαρούσι από πολύ παλαιότερα αποτελούσε ένα βασικό μεταναστευτικό προορισμό των Σιφνιών, καθώς η παράδοση θέλει τον Μ. Παλαιό ως τον πρώτο Σιφνιό που εγκαταστάθηκε το 1833 και στη συνέχεια ακολούθησαν και άλλοι που προετοίμαζαν το έδαφος για τους επόμενους.
Η κύρια ασχολία των Σιφνιών μετά τον 18ο αιώνα ήταν η αγγειοπλαστική τόσο εξαιτίας της καλής πρώτης ύλης που διέθετε (ο πυρίμαχος άργιλος που υπάρχει σε αφθονία στο νησί έχει κεντρίσει παγκόσμιο ενδιαφέρον) όσο και του πολύ ευνοϊκού κλίματος. Πολλές είναι μάλιστα οι γενικεύσεις του Σιφνιού ως αγγειοπλάστη σε πολλές λαϊκές ρήσεις. Από τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα η αγγειοπλαστική τέχνη υπέστη μεγάλη κρίση λόγω της καθιέρωσης βιομηχανικών προϊόντων με βάση το αλουμίνιο και το πλαστικό τα οποία αντικατέστησαν τα παραδοσιακά πήλινα σκεύη (τσικάλια, σταμνιά, γιουβέτσια κ.α.) που κατασκεύαζαν, γνωστή στους αγγειοπλάστες ως η κρίση του αλουμινίου. Αυτό, σε συνδυασμό με την αδυναμία προσαρμογής στα νέα τεχνολογικά δεδομένα και στον ηλεκτρισμό που σιγά-σιγά άλλαζε τα πάντα οδήγησε τους αγγειοπλάστες της Σίφνου στην αποχώρησή τους από το νησί και στην εγκατάστασή τους σε άλλο μέρος.
Το Μαρούσι φαίνεται ως το ιδανικότερος προορισμός για δύο λόγους: αρχικά το πολύ καλής ποιότητας χώμα λόγω της περιεκτικότητάς του σε άργιλο (στην χωματερή της Καλογρέζας, σημερινό Ολυμπιακό Χωριό) και η συνεχής κατανάλωση κανατιών και σταμνών (είδη που κατασκεύαζαν και στη Σίφνο) από τους Μαρουσιώτες καθώς στην περιοχή έρεε άφθονο νερό και οι κάτοικοι το εμπορεύονταν για την ύδρευση των γύρω περιοχών.
Βέβαια το Μαρούσι από πολύ παλαιότερα αποτελούσε ένα βασικό μεταναστευτικό προορισμό των Σιφνιών, καθώς η παράδοση θέλει τον Μ. Παλαιό ως τον πρώτο Σιφνιό που εγκαταστάθηκε το 1833 και στη συνέχεια ακολούθησαν και άλλοι που προετοίμαζαν το έδαφος για τους επόμενους.
Το πανηγύρι του Αγίου Συμεών
Ο Άγιος Συμεών ο Θεοδόχος τιμόνταν ιδιαίτερα από τους Σιφνιούς, ίσως μάλιστα ήταν και ο πολιούχος Άγιος του νησιού πριν την καθιέρωση της Παναγιάς της Χρυσοπηγής. Η τιμή για τον Άγιο ήταν τέτοια, θεσπίζοντας ως ημέρα αργίας για όλους τους Σιφνιούς την ημέρα της εορτής του, 3 Φεβρουαρίου. Έτσι όλοι οι Σιφνιοί που βρίσκονταν μακριά από το νησί εκείνες τις ημέρες επέστρεφαν στην πατρίδα τους για τον εορτασμό του Αγίου. Κάποια χρονιά μετά τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο (στη δεκαετία του 30) οι αγγειοπλάστες Σιφνιοί που ήταν εγκατεστημένοι στο Μαρούσι δεν μπορούσαν να μεταβούν στη Σίφνο για το πανηγύρι λόγω κακοκαιρίας. Έτσι αποφάσισαν να γιορτάσουν τον Άγιο Συμεών στον τόπο διαμονής τους, καθιερώνοντας στη συνέχεια ένα σιφνέικο πανηγύρι… στο Μαρούσι. Συντάσσοντας μία επιτροπή οργάνωναν την τέλεση της Θείας Λειτουργίας σε κάποια εκκλησία στο Μαρούσι και στη συνέχεια πήγαιναν σε μία ταβέρνα όπου ακολουθούσε το γλέντι. Παλαιότερα μάλιστα οι Σιφνιοί Μαρουσιώτες τα πλήρωναν όλα κερνώντας τόσο τους Σιφνιούς από τις άλλες περιοχές της Αττικής, όσο και τους μη Σιφνιούς. Πολλές φορές το γλέντι διαρκούσε δύο και τρεις μέρες συνεχίζοντας το σε σπίτια Μαρουσιωτών που είχαν Σίμο και γιόρταζαν. Σε πολλές εκκλησίες γινόταν η Θεία Λειτουργία αρχικά στο Ταξιαρχάκι μετά στην Παναγία και τα τελευταία χρόνια στον Άγιο Ελευθέριο, όπου από το αριστερό Κλείτος του Ναού είναι αφιερωμένο στον Άγιο Συμεών.
Στο γλέντι έχουν παίξει σχεδόν όλα τα τακίμια της Σίφνου, ας θυμηθούμε μερικούς από τους παλιούς: αδέλφια Ξανθάκη (για αρκετά χρόνια μάλιστα), Αντώνης Κόμης (Μουγάδης), Λευτέρης Λουκατάρης, Κωνσταντίνος Χρύσος (Σουρτασήφης), Γιάννης Τρίχας , Γιάννης Ξανθάκης (Κουτσουνάς), πατήρ Στρατής Συρίγος.
Σήμερα το πανηγύρι έχει καθιερωθεί να γίνεται από τις επόμενες γενιές των πρώτων Σιφνιών αγγειοπλαστών στον Άγιο Ελευθέριο και μετά την τέλεση της Θείας Λειτουργίας να προσφέρεται σε όλο το εκκλησίασμα καφέ και παραδοσιακά σιφνέικα γλυκά. Στη συνέχεια γίνεται σιφνέικο γλέντι σε ταβέρνα του Αμαρουσίου την οποία την επιλέγει η επιτροπή. Το τακίμι που θα παίζει το επιλέγει και αυτό η επιτροπή όπου έχουν αποφασίσει να τους καλούν εναλλάξ.
Τέλος, τα τελευταία χρόνια και οι Σιφνιοί της Αγίας Παρασκευής έχουν καθιερώσει την τέλεση της Θείας Λειτουργίας στην εκκλησία της Αγία Παρασκευή στην ομώνυμη περιοχή.
Ο Άγιος Συμεών ο Θεοδόχος τιμόνταν ιδιαίτερα από τους Σιφνιούς, ίσως μάλιστα ήταν και ο πολιούχος Άγιος του νησιού πριν την καθιέρωση της Παναγιάς της Χρυσοπηγής. Η τιμή για τον Άγιο ήταν τέτοια, θεσπίζοντας ως ημέρα αργίας για όλους τους Σιφνιούς την ημέρα της εορτής του, 3 Φεβρουαρίου. Έτσι όλοι οι Σιφνιοί που βρίσκονταν μακριά από το νησί εκείνες τις ημέρες επέστρεφαν στην πατρίδα τους για τον εορτασμό του Αγίου. Κάποια χρονιά μετά τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο (στη δεκαετία του 30) οι αγγειοπλάστες Σιφνιοί που ήταν εγκατεστημένοι στο Μαρούσι δεν μπορούσαν να μεταβούν στη Σίφνο για το πανηγύρι λόγω κακοκαιρίας. Έτσι αποφάσισαν να γιορτάσουν τον Άγιο Συμεών στον τόπο διαμονής τους, καθιερώνοντας στη συνέχεια ένα σιφνέικο πανηγύρι… στο Μαρούσι. Συντάσσοντας μία επιτροπή οργάνωναν την τέλεση της Θείας Λειτουργίας σε κάποια εκκλησία στο Μαρούσι και στη συνέχεια πήγαιναν σε μία ταβέρνα όπου ακολουθούσε το γλέντι. Παλαιότερα μάλιστα οι Σιφνιοί Μαρουσιώτες τα πλήρωναν όλα κερνώντας τόσο τους Σιφνιούς από τις άλλες περιοχές της Αττικής, όσο και τους μη Σιφνιούς. Πολλές φορές το γλέντι διαρκούσε δύο και τρεις μέρες συνεχίζοντας το σε σπίτια Μαρουσιωτών που είχαν Σίμο και γιόρταζαν. Σε πολλές εκκλησίες γινόταν η Θεία Λειτουργία αρχικά στο Ταξιαρχάκι μετά στην Παναγία και τα τελευταία χρόνια στον Άγιο Ελευθέριο, όπου από το αριστερό Κλείτος του Ναού είναι αφιερωμένο στον Άγιο Συμεών.
Στο γλέντι έχουν παίξει σχεδόν όλα τα τακίμια της Σίφνου, ας θυμηθούμε μερικούς από τους παλιούς: αδέλφια Ξανθάκη (για αρκετά χρόνια μάλιστα), Αντώνης Κόμης (Μουγάδης), Λευτέρης Λουκατάρης, Κωνσταντίνος Χρύσος (Σουρτασήφης), Γιάννης Τρίχας , Γιάννης Ξανθάκης (Κουτσουνάς), πατήρ Στρατής Συρίγος.
Σήμερα το πανηγύρι έχει καθιερωθεί να γίνεται από τις επόμενες γενιές των πρώτων Σιφνιών αγγειοπλαστών στον Άγιο Ελευθέριο και μετά την τέλεση της Θείας Λειτουργίας να προσφέρεται σε όλο το εκκλησίασμα καφέ και παραδοσιακά σιφνέικα γλυκά. Στη συνέχεια γίνεται σιφνέικο γλέντι σε ταβέρνα του Αμαρουσίου την οποία την επιλέγει η επιτροπή. Το τακίμι που θα παίζει το επιλέγει και αυτό η επιτροπή όπου έχουν αποφασίσει να τους καλούν εναλλάξ.
Τέλος, τα τελευταία χρόνια και οι Σιφνιοί της Αγίας Παρασκευής έχουν καθιερώσει την τέλεση της Θείας Λειτουργίας στην εκκλησία της Αγία Παρασκευή στην ομώνυμη περιοχή.
Πηγή φωτογραφιών: http://www.freewebs.com/ipsaraftis/
Το Σιφνέικο Τακίμι θα ήθελε να ευχαριστήσει τα Πρακτοράκια (Κώστα και Γιάννη Ατσόνιο) για το τρέξιμο και την πολύ ωραία δουλειά που μας έστειλαν και αναρτήσαμε.
Το Σιφνέικο Τακίμι για πρώτη φορά, Θεού θέλοντος και internet επιτρέποντος, θα προσπαθήσει να μεταδώσει το γλέντι του Αγίου Συμεών στο Μαρούσι Live από το Σιφνέικο Τακίμι Web TV. Για την live μετάδοση θα υπάρξει σχετική ανακοίνωση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου